vrijdag 18 april 2014

HEUREUX






Michaël Borremans is de nieuwe Van Gogh. Dat is geen uitspraak van wijlen Jan Hoet maar van mij. Ik heb daar zo mijn redenen voor. Borremans is meer dan een begenadigd schilder. Technisch gezien haalt hij het niveau van een tovenaar met licht. Hij kan figuren doen glanzen alsof ze gebalsemd zijn en behoed worden voor verdere aftakeling. In zijn schilderijen worden ze beschermd voor de eeuwigheid.
Maar Borremans is nog veel meer dan een begenadigd schilder; hij is ook een meesterlijk verteller van verhalen die je niet direct snapt maar waarvan je weet dat ze er zijn. Zijn figuren leven in een wereld die nauw aanleunt bij zijn  - 'kinderlijke'  - fantasie. Als Van Gogh de wereld die hij zag omtoverde in een kleurenpallet dat je niet voor mogelijk houdt, dan zet Borremans een wereld voor je neer die hij laat observeren door zijn figuren en waarvan wij getuige van zijn, vanop de tweede rij. Experimenteren met schaal en evenwicht hoort daar ook bij. Zo heerlijk dubbelzinnig. Echt heerlijk.

Naar eigen zeggen draagt hij geen schilderskiel maar een pak als hij schildert. Concentratie tijdens het schilderen is uiterst belangrijk en dan mag je jezelf niet bekladden met verf. Soms gebruik hij penselen met een steel van ruim een meter lang die hij slechts aan het uiteinde vasthoudt om de toets nog magischer aan te brengen, als een basketspeler die met een royale sprong de bal lekker in de ring weet te plaatsen. Zo iemand is Borremans, naast schilder ook gitaarspeler en papa die zijn dochter achter op de fiets naar school rijdt. Een huisman.
Op de wondermooie tweede echt grote tentoonstelling in België – zijn eerste was jaren geleden in het SMAK en Jan Hoet kocht toen meteen vier werken van hem, een goede investering voorwaar – welnu, op tentoonstelling in Brussel  hangt er een fascinerend portret van een vrouw die schijnbaar gelukkig is. Een sobere aquarel op een kartonnetje geschilderd met bescheiden afmetingen, want Borremans is een recycleur. Zijn bescheidenheid dwingt hem alle materialen die hij kan vinden tot drager voor kunstig schilderwerk te gebruiken.
Onderaan het portret schrijft hij HEUREUX. En dan kijk ik en vraag ik mij af of ze wel heureux is. Hij schildert haar alsof hij neerzit en zij voor hem staat. Als ik nog eens kijk ziet ze er gelukkig uit maar als zij terugkijkt is dat plots niet meer zo. Hoe meer ik naar haar kijk, hoe meer ik twijfel of ze wel heureux is. Ik twijfel aan wat er staat, aan die heureux. Als een ondertittel zegt dat iemand heureux is, dan wil ik dat ook geloven. Dan verwacht ik dat die persoon heureux is.
Toen het werkje voltooid was lijkt het alsof hij zijn kwastje boven het schilderijtje heeft uitgeklopt. En als het ingekaderd was, achter glas, heeft hij zijn kwast nog eens uitgeklopt, op het glas en het wit geschilderde houten kader.
Ik had haar willen vragen of ze dat wel leuk gevonden had. Maar ze hoorde mij niet achter dat glazen kader. Borremans is ook nog een harlekijn, een man die mij graag op het verkeerde been zet. Een man, een schilder, die graag een loopje neemt met de werkelijkheid, zelfs met zijn werkelijkheid.
En toen keek ik naar rechts, waar de tittel van het werk op de muur gespeld was: SAD GIRL – 2009.



Als dit verhaal volgens jou niet voor 100% waar is, zet dan bij de reacties wat het verzinsel is.

Geen opmerkingen: