Poppies

Op 3 mei 1915 schreef John McCrae een gedicht waarin klaprozen alom tegenwoordig zijn. In de Westhoek noemden ze dat kollebloemen maar sinds ze zoveel Engelsen over de vloer krijgen heet dat daar ook poppies.

John was Canadees arts-officier (ik heb geen weet van arts-soldaten) en schreef het na de dood van een goede vriend bij de tweede slag om Ieper. 

Kollebloemen of klaprozen zijn een merkwaardig fenomeen. Pioniersplanten zijn het. Hun zaad kan jaren op de bodem liggen rusten en nooit tot bloei komen. Pas wanneer de vegetatie er rond verdwijnt of de grond er rond omgewoeld wordt komen ze tot bloei. Op de middenberm van de E17 bijvoorbeeld. Of op een slagveld. 

John McCrae moet het opgevallen zijn. Duizenden en duizenden klaprozen moet hij gezien hebben, vuriger dan het soldatenbloed dat hij teveel zag.

De definitieve versie van zijn gedicht dateert van 8 dec 2015. John McCrae stierf op 28 januari 1918 aan een long- en hersenvliesontsteking op 45 jarige leeftijd toen hij nog actief was in het veldhospitaal nabij Ieper.

De romantiek van de opgaande zon en de metafoor van de vrijgevochten leeuwerik die ter plaatse in de lucht kan blijven hangen, zoekend naar een prooi en dan wegfladderen waarheen hij wil, hij mengde het zo mooi met een hartverscheurende  We are the living dead. Hij schrijft zonder angst voor de toekomst, zelfs al had die een naam: dood. Hij waarschuwde ook om niet te plooien; het vuur moest brandend gehouden worden, de strijd mocht niet opgegeven worden. Niet versagen want anders zouden de dode makkers nooit tot rust komen, spijts de schoonheid van de vele poppies die ongehinderd bloeiden, ook in no-mansland waar dode soldaten lagen. 

Sommige klaprozen zijn ook papavers en daar kan je ook opium en morfine van trekken. Er zijn  er die zeggen dat de dichter bedoelde dat de doden niet zouden slapen omdat ze door de opium en morfine van de papavers slechts verdoofd waren.

Jaarlijks worden nu tonnen papieren poppies uitgestrooid. De kleur ervan is niet hetzelfde als het vurige rood van de levende exemplaren. Het neigt iets meer naar de kleur van het bloed. Het pigment dat hiervoor wordt gebruikt, werd speciaal in één van de Badische Aniline und Sodafabriken (BASF) nabij Dresden ontwikkeld. In Langemark, op het Duits kerkhof, kan je ook papieren poppies vinden. Van de Engelsen die eerst het nabijgelegen Engelse kerkhof bezoeken en met hun overschot aan papieren poppies een vredesgebaar willen stellen.

Raymond Schroyens componeerde in 1955 een uitvoering van het gedicht voor zesstemmig koor, solo-sopraan en a capella-spreekstemmen op de integrale tekst. Het werd onlangs op CD gezet tussen tal van andere composities die mij wisten te raken als het gaat over dood, treuren en rouwen. Het uitstekende ensemble MUSA HORTI is de uitvoerster. Peter Dejans omschrijft dit koor als de Rolls-Royce onder de koren die je in Vlaanderen kan vinden. En hij kan het weten want hij is de chauffeur van die Rolls-Royce.

Als dit verhaal volgens jou niet voor 100% waar is, zet dan bij de reacties wat het verzinsel is.